Inleiding

Voorzitter, met verbazing en zorg hebben wij dit coalitieakkoord gelezen. We wisten dat het een akkoord op hoofdlijnen zou worden, maar dat het zo weinig zou bevatten, hadden we nooit verwacht. Toen de meeste gemeenten nog in de informerende fase van de onderhandelingen zaten, stond in Mook en Middelaar de handtekening al onder het akkoord. Maar haastige spoed is zelden goed, dat wordt ook hier bewezen.

Geen visie

Dit coalitieakkoord ontbeert elke vorm van visie en ambitie. Met als excuus dat we weinig financiële middelen hebben en geen zicht op wat er mogelijk nog aan gaat komen, heeft deze coalitie zichzelf ontslagen van de plicht om een visie te vormen op deze gemeente en waar we naar toe willen. Geen toekomstbeeld, geen stip op de horizon.

Let wel, wij realiseren ons heel goed dat Mook en Middelaar niet veel te besteden heeft. Maar juist dan moet de politiek haar verantwoordelijkheid nemen en met een heldere visie haar koers bepalen. Zodat we niet geregeerd gaan worden door de waan van de dag.

Want we leven in een tijd van veel onzekerheden en grote thema’s. En die spelen net zo goed in Mook en Middelaar. Ook onze inwoners voelen de gestegen kosten voor levensonderhoud en energie in hun portemonnee en we kunnen wachten op de mensen met een laag inkomen die nu kopje onder gaan. Het Nibud meldde deze week al dat ook de middeninkomens bij hen aankloppen omdat ze de rekeningen niet meer kunnen betalen. Ook in onze gemeente zullen we vluchtelingen op moeten vangen met alle vragen en problemen die daarbij komen kijken. En ook, of juist, in onze gemeente hebben we te maken met grote de gevolgen van klimaatverandering en verminderde biodiversiteit die onze natuur en ons leefklimaat bedreigen. En wat is het antwoord van de coalitie op al deze vragen? Een grote diepe stilte. Geen uitgestoken hand naar de inwoners, geen stip op de horizon.

Voorzitter, ik heb het akkoord meerdere keren gelezen, van voor naar achter en weer terug. En uiteindelijk kon ik één visie ontdekken: wat we ook gaan doen de komende vier jaar, het mag geen geld kosten. Tussen de regels door lees ik zelfs dat bezuinigingen niet uitgesloten zijn. Kortom: deze coalitie vindt dat je, van een kale kip die niet meer te plukken is, nog best het vel af kunt stropen.

Geen kaders

Met dit akkoord ondergraaft de coalitie ook haar eigen taak. Een coalitieakkoord is namelijk bij uitstek het instrument om kaders te stellen. Kaders die het college richting geven voor het vormen van haar beleid. Dit coalitieakkoord geeft het college geen kaders maar carte blanche om naar eigen inzicht te handelen. Daarmee pakt het de raad twee belangrijke rollen af: zijn kaderstellende rol en zijn controlerende rol. Want waar moet je als raad nog op controleren als je vooraf geen kaders hebt meegegeven?

Dit is vooral vreemd omdat deze raad in de vorige periode juist geconstateerd heeft dat ze deze kaderstellende en controlerende rol beter vorm moet gaan geven. Dat kwam ook uit het onderzoek van Necker en van Naem en mede daarvoor is een raadswerkgroep in het leven geroepen. Blijkbaar is ook deze ambitie echter naar de prullenbak verwezen.

Het college komt natuurlijk nog met een beleidsprogramma. Maar wij vragen ons af: krijgt de raad nog iets te zeggen over de kaders waarin dit beleidsprogramma wordt vervat?

Voorbeelden

Dit is niet het moment om tot in detail het akkoord te bespreken. Maar voor een kort coalitieakkoord van maar 6 pagina’s bevat het wel opvallend veel onbegrijpelijke punten. Drie daarvan wil ik hier toch niet onbenoemd laten.

Allereerst wordt onder het Sociaal Domein benoemd dat inwoners wanneer nodig een beroep mogen doen op de voedselbank. Weet deze coalitie niet dat de voedselbank een onafhankelijke voorziening is, gerund door een stichting met vrijwilligers waaraan onze gemeente geen cent bijdraagt? En ik vraag me dan af: welk doel heeft de coalitie voor ogen door dit in een coalitieakkoord op te nemen?

Onder Toerisme en recreatie oppert de coalitie het plan om de meekoppelkansen bij de Lob van Gennep te benutten. En dan vragen wij ons af: waar waren de DGP, VVD en PvdA op 8 april 2021 toen dit besluit werd genomen?

Maar onze mond viel helemaal open toen wij het stuk over mobiliteit lazen. Daar staat namelijk dat er een oplossing moet komen voor de verkeersproblematiek, dat dit een gedragen oplossing moet worden en dat iedere partij haar eigen afweging kan maken. Met andere woorden: die weg kan er gewoon komen, als dat de gedragen oplossing is. En dat terwijl de VVD samen met BOOMM bijna uitsluitend op dit onderwerp campagne heeft gevoerd. Zij waren als enige partij tegen de weg, beweerden ze. Dus was de verwachting dat dit op zijn minst ook zo in het coalitieakkoord terecht zou komen. Maar niets van dit alles.

Misschien dat de VVD toe wil lichten waarom ze dit laten gebeuren?

Voorzitter, ik ga afronden. U merkt, wij zijn niet te spreken over dit coalitieakkoord en ik denk dat we nu wel duidelijk hebben gemaakt waarom wij hier onze handtekening niet onder hebben gezet toen we die kans kregen. Ik wil afsluiten met een positief punt: er staat in dit coalitieakkoord zo weinig, dat wij alle ruimte zien om met eigen voorstellen te komen en mochten andere partijen alsnog goede ideeën krijgen dan zullen wij die van harte ondersteunen.